In een historische mijlpaal voor de Europese energiemarkt hebben wind- en zonne-energie de fossiele brandstoffen ingehaald. Voor het eerst produceerden deze hernieuwbare bronnen meer elektriciteit dan gas- en kolencentrales in de Europese Unie. Deze verschuiving markeert een belangrijke stap in de richting van een duurzamer energielandschap.
Groene energie in opkomst
Uit recente cijfers van klimaatdenktank Ember blijkt dat de productie van zonne-energie in de eerste helft van dit jaar met 20% is gestegen. Dit ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Windenergie liet eveneens een indrukwekkende groei zien. Windenergie groeide met 9,5%. Samen zijn deze bronnen nu goed voor 30% van de energiemix in de EU. Fossiele brandstoffen vertegenwoordigen nog slechts 27%. Dit betekent een significante daling van 17% in stroomproductie uit gas en kolen.
Verminderde CO2-uitstoot
Naast de toename in hernieuwbare energie, dragen ook nucleaire energie en waterkrachtcentrales bij aan een koolstofarme stroomproductie. Samen leveren deze bronnen nu 70% van de elektriciteit in de EU. Hierdoor is de CO2-uitstoot van de energiesector met bijna een derde gedaald, wat een aanzienlijke bijdrage levert aan de klimaatdoelstellingen van de EU.
Duitsland als voorloper
Een groot deel van deze verschuiving is te danken aan de vermindering van kolencentrales in Duitsland, waar de productie met 19 terawattuur is afgenomen, een daling van meer dan 25%. Tegelijkertijd heeft Duitsland zijn windmolenparken uitgebreid, waardoor het land verantwoordelijk is voor de helft van de Europese groei in windenergie.
België volgt het groene pad
Ook België heeft de fossiele brandstoffen voor het eerst ingehaald met hernieuwbare energie. In België komt nu 32% van de stroomproductie uit wind en zon, terwijl fossiele brandstoffen nog maar 23% uitmaken. Dit plaatst België in een groep van 13 lidstaten waar hernieuwbare energie de overhand heeft. De snelle toename van zonnepanelen op daken van huishoudens speelt hierin een cruciale rol, met een jaarlijkse stijging van 5% in zonne-energieproductie.
Uitdagingen van overproductie
Echter, de toename in zonne-energieproductie brengt ook uitdagingen met zich mee. Door de overvloed aan zonne-energie dalen de elektriciteitsprijzen regelmatig tot onder nul, wat betekent dat producenten soms moeten betalen voor de stroom die ze op het net zetten. Dit heeft hoogspanningsnetbeheerder Elia ertoe gebracht te waarschuwen voor mogelijke productieoverschotten. Zonder voldoende export naar buurlanden, bestaat het risico dat zonneparken en kleine centrales moeten worden afgeschakeld.
Conclusie
De verschuiving naar hernieuwbare energiebronnen in Europa markeert een belangrijke vooruitgang in de strijd tegen klimaatverandering. Met significante bijdragen van zowel zon- als windenergie, en een vermindering in het gebruik van fossiele brandstoffen, zet de EU een belangrijke stap richting een duurzame toekomst. België en andere lidstaten laten zien dat een groene energietoekomst niet alleen haalbaar, maar ook noodzakelijk is. De bijbehorende uitdagingen, zoals overproductie, vereisen aandacht en innovatieve oplossingen om de transitie soepel te laten verlopen.
